Ventersgracht

17-08-2016

Om zo volledig mogelijk geïnformeerd te worden is dankbaar gebruik gemaakt van de informatie van Henk en Rein Beemsterboer, Jaap Buijs, Kees de Boer, Jannetje de Boer-Sier; Olaf Haasnoot, Griet Eeltink-Smit; Thea Kes-Sombroek; Piet en Evert Koning (Wereld oorlog in het dorp) Aad en Ed de Koning; Henk en Aal Konter; Karin Kwakman-Sombroek; Fam. Lansen, Kees Mühren; Mw. Neel Tol-Smit (Marjan en Kees de Boer), Bep en Petra Runderkamp, Klaas Runderkamp, Jan Schilder (Vik), Jan Schilder (Vik  WW), Kees Schilder (Dibbes), Klaas Schokker, Aal Schuitemaker-Zwarthoed; Margret Smit-Sombroek; Nel Snoek-Koning; An Sterk-Tol; Crelis Sier (Konsul),Kees Sier,; Jan van Strijen, Jan Tol (Jobse), Jan Tol (Kip), Jan Tol en Griet Tol-Kwakman; Aafie Tol-Snoek; Eefje Tol-Sier, Tiny Tol-Sier, Crelis Tuip, Jan en Nel Tuijp; Vera Tuijp-Tol; Jan Veerman, Margreeth de Wit-Veerman; Tini Vlok-Sombroek, Evert en Gerrit Woestenburg, Klaas Zwarthoed.

Oud adres Nieuw adres Bewoners / gebruikers op 1 januari 1937

Wijk 8- 307 - Ventersgracht 1 - Visverwerkingsbedrijf T.C. Haasnoot

Wijk 8- 308 - Ventersgracht 2 - woning T.C. Haasnoot, gehuwd met Aaltje Spaander, dochter van Jan Spaander (Janbaas) 

Wijk 8- 308a - Ventersgracht 3 - garage

Wijk 8- 309 - Ventersgracht 4 -Gerrit Woestenburg en Aal Schilder (Aal van Klaas van Frerik/Aal de Redder

Wijk 8- 309a - Ventersgracht 5 -Arie de Koning, gehuwd met  Maartje Molenaar

Wijk 8- 310 - Ventersgracht 6 -Jan Konter, gehuwd met Jannig Veerman (van de Poes)

Wijk 8- 311 - Ventersgracht 7 -Albert Sier (Ablies), gehuwd met Wolt Tol

Wijk 8- 312 - Ventersgracht 8 -Jan Snoek (Snoekie), gehuwd met Grietje Tol

Wijk 8- 313 - Ventersgracht 9 - Piet Smit (schoonvader van Piet Sombroek (Pietje Kas), gehuwd met Aaltje Veerman (Potter))

Wijk 8- 314 - Ventersgracht 10 - Jan Smit en Marie Bien 

Wijk 8- 315 - Ventersgracht 11 Klaas  Tol (aannemer) en Neeltje (Nel) van Keesie Steur

Wijk 8- 316 - Ventersgracht 12 -Jan Waayer, gehuwd met Griet Tuijp (Jan van Japie)

Latere bewoners

Ventersgracht 1

Ambacht en kunstnijverheid Volendam. Pottenbakkerij van Hein Veerman (Heintje van de Schutter) en Jan Schilder (Dibbes) uit Edam. Nu J. Zwarthoed

Ventersgracht 2

Nel Haasnoot, dochter van TC Haasnoot. Nu M. Mooijer

Ventersgracht 3

dokter Van de Pol, Willem Runderkamp, gehuwd met Corrie Thomas, Familie Dirk Keijzer, gehuwd met Aafje Smit (Bokkum). Nu E. van Vlaanderen.

Ventersgracht 4

Jan Tuijp (pet), gehuwd met Jannetje Schilder (Vik), later met Jannig Mooijer. Nu zoon Jan Tuijp, gehuwd met Wil de Boer (Korn) 

Ventersgracht 5

R. Perz

Ventersgracht 6

Cor Smit (Mittes) met Margreth Sombroek (dochter van Pietje Kas)

Ventersgracht 7

Thoom Sier (Konsul) en Grietje Tol (Pule Bap). Nu Kees Tol (BNZ) en Tiny Sier, dochter van de Konsul

Ventersgracht 8

Japie Snoek. Nu Fam. Kwakman

Ventersgracht 9

Pietje Sombroek (Pietje Kas met Trijntje Smit (de kip, dochter van vorige bewoner). Nu Fam. Tuijp-de Lange

Ventersgracht 10

Aaltje Kwakman, dochter Job Kwakman (Ballap)en dochter Geraldine Kemper

Ventersgracht 11

Jan Sier (Goot) en zijn vrouw Nosmie Bonode; B&B

Ventersgracht 12

Klaas Schokker (Poppelap) met Afie Guijt; later Jan Buijs (Jan Schaap) en Neeltje Sul. Nu Fam. Keijzer

Deze luchtfoto, waarschijnlijk 1923-1924, laat zien dat het gebied rond de Ventersgracht in wording is. De Spoorsloot liep langs het erf van Sterk (nu Zeestraat), voorlangs bij de woningen aan de Ventersgracht tot aan de Havenstraat. Het water liep in nog vroegere tijd linksaf naar het Dril. Rechts ging het water naar de Stolphoevekerk in de richting van de Rokersgracht. Dat water stond weer in verbinding met de Spoorsloot. De Ventersgracht was eigenlijk het verlengde van de Spoorsloot. Bij de Spoorsloot was een smal bruggetje, aangelegd bij de drooglegging van de Rokersgracht, naar de visverwerkende bedrijven van o.a. Jan Tuijp (Jan van Japie).

Op deze foto is goed te zien dat dit gedeelte van Volendam was omringd door sloten en grachten, dit gebied werd Kerkeland en Dirksland genoemd. Op de foto is ook de heistelling te zien voor de bouw van de gasketel. De gasketel trad in 1925 in werking. Evert Bootsman was de gasfitter.

De drooglegging van de Rokersgracht is op deze foto goed te zien. Volg het witte bochtige paadje dat de tramrails kruist en aansluit op het pas aangelegde bruggetje richting visbedrijf van de Firma Tuijp (Jan van Japie). Waar eerst water was, is tot aan het Stolphoevekerkje alles veranderd in een grote zandstrook, de Rokersgracht(straat) en het Zwarte Pad in aanleg. De gasketel is zo te zien al in bedrijf. 
 

De tweeling-gebouwen in het midden, politiebureau links en postkantoor rechts, zijn in 1953 gebouwd. Het trammetje rijdt nog volop. In de loop van 1956 is de tramlijn opgeheven. Busvervoer kwam ervoor in de plaats. Eerst de NACO, later de NZH. Daarna kwamen  Connexxion en Arriva. Op dit moment is EBS de vervoerder.

Het busstation van de NZH. Het VVV-kantoor was ook in dit pand gevestigd.

Ventersgracht 1 en 2

De panden Ventersgracht 1 en 2 zijn bij de oudere Volendammers vooral bekend als de panden van het bedrijf van Haasnoot. Het was een garnalenhandel en visbedrijf. In alle vroegte haalden kinderen bij Haasnoot emmers garn die dan thuis gepeld moesten worden.


Het visbedrijf van de Firma Haasnoot (Uit ‘Wereld oorlog in het dorp’ Piet en Evert Koning)

Tiny en Nel Haasnoot en Petra Runderkamp. Wie het andere meisjes is, is onbekend. 
 
Ventersgracht 1 met een groot hek erom heen. Tini en Nel Haasnoot en Petra Runderkamp. Op de achtergrond de woningen waar nu o.a. Bakkerij 2=1 is gevestigd  

Op de foto genomen vanaf de Havenstraat de woning en tuin van de Familie Haasnoot en Petra Runderkamp. Het andere meisje is onbekend.

Teunis Cornelis Haasnoot was geboren in Katwijk aan Zee (*16041895/15041969†). Hij is in Edam begraven op 19 april 1969. Hij was gehuwd met Aaltje Spaander (*12121895/01111969†), dochter van Jan Spaander (Janbaas was haar bap), die winkelier, smid en gemeentegasfitter was. Een krantenadvertentie vermeldt dat ze op de Ventersgracht 2 op 9 maart 1962 een receptie hielden bij gelegenheid van hun 40-ste huwelijksdag. Ze kregen vijf kinderen:

Cornelis Haasnoot (*18091924/01021997†), gehuwd met Rika van Dijk (*12081922/04102002†)

Neeltje (Nel) Haasnoot (*02081926/27022001†)

Jan Haasnoot (*04071929), gehuwd met Reintje Brouwer (16022014†)

Antoon Haasnoot (*27051932), gehuwd met Elise ?

Tini Haasnoot (*06101936/2016†), gehuwd met een Engelse professor


Op de foto: O.a.Petra Runderkamp en de woning Ventersgracht 2 

In Wereld oorlog in het dorp, van Piet en Evert Koning (pag 157) wordt nauwkeurig verteld hoe de Familie Haasnoot naar Volendam kwam. Zij vertellen o.a.:
Teunis Cornelis (Cor) Haasnoot kwam uit een familie van Noordzeevissers. Hij was kuiper van zijn vak. Hij mocht van zijn moeder niet meer ‘op de logger’. Er waren teveel van haar dierbaren op zee omgekomen.  In de eerste wereldoorlog kwam Cor Haasnoot in kennis met Gerrit Konings (Bakker Konings) uit Oudewater. “Ga met mij mee,” zei Bakker Konings, “ik heb een bakkerij in Volendam gekocht. Word daar mijn knecht en ondertussen kun je uitzien naar wat anders.” Na enige jaren begon Cor Haasnoot een eigen visverwerkingsbedrijf aan het Pellersplein/hoek Ventersgracht. Garnalen pellen, roken, bakken, zouten. Het visbedrijf van Haasnoot heeft het een generatie lang volgehouden. Jan, die aanvankelijk bij zijn vader werkte, zag er weinig toekomst in. Hij schoolde zich om en werd lasser bij Van Goor in Monnickendam.  Rond 1960 zijn de panden verkocht aan de pottenbakkerij.   
Zoon Cor Haasnoot is na de oorlog enige jaren stuurman geweest op de Grote Vaart. Toen hij in 1953 trouwde met Rika van Dijk uit Edam vond hij een baan bij het loodswezen. 
Olaf Haasnoot, hij is dominee in Usselo bij Enschede en zoon van Cor Haasnoot, weet het volgende te vertellen over zijn opa en oma en zijn ooms en tantes. 
“Ik vermoed dat mijn opa ook een keer mee is geweest en verliefd werd op oma. Hij zou zich dan vestigen in Volendam om daar de dependance te stichten van de garnalenvisserij in Katwijk. Een economisch goed plan, want dan zou je garnalen kunnen verkopen, waar al paling en ansjovis zou zijn. 
Helaas werd de Zuiderzee afgesloten en kon er niet meer worden omgevaren. Opa en oma Haasnoot hebben dat wel gemerkt want er kwam een periode van armoede. Met 5 kinderen werd ieder gevraagd om geld over te maken en zich voor de ander in te zetten. Het kostbare verhaal gaat dat ze een week zo weinig hadden, dat ze God gebeden hebben om hulp. De week erna kwam er door de brievenbus een briefje van  100 gulden, een gigantisch bedrag in die dagen. Van wie? We weten het nog steeds niet, maar als dominee heb ik dit verhaal nog wel eens verteld aan een diaconie, die twijfelde of ze wel moest helpen. 
Het erop uittrekken, fantasie en risico’s, zat opa in de genen. Mijn vader, Cornelis,  vertrok naar het grote Amsterdam, tante Tini trouwde een Engelse hoogleraar en ging naar Engeland, tante Nel bleef voor opa en oma zorgen en deelde met hen de aandacht voor de kerk. Ome Jan trouwde en verhuisde naar Monnikendam en zijn zoon Anton die medicijnen studeerde deed kosterswerk in het Stolphoevekerkje en woonde daar in zijn studententijd. Oom Antoon, de broer van mijn vader, verhuisde naar Zweden en trouwde tante Elise. 
Behalve tante Nel is iedereen getrouwd en kregen ze allemaal kinderen. De jongste, tante Tini, is dit jaar overleden. 
Dat reislustige kwam dus van opa en dat zien we terug in alle kinderen die erop uit trokken. Mijn vader vertelde wel eens over zijn opleiding aan de hogere zeevaartschool en de verre reizen. Toen hij een hersenattack kreeg en op zijn 65e in een verpleegtehuis belandde was het mooiste dat je hem kon geven een reisje naar de zee bij IJmuiden, alwaar hij in zijn eigen gedachten verre reizen maakte. Dat risico nemen vonden ze allemaal wel mooi en misschien dat daarom ook de godsdienst als een houvast werd gezien. Allemaal zijn ze als kinderen getrouwd in het Stolphoevekerkje en tante Nel heeft daar jarenlang de zondagsschool gedaan. 
Het Stolphoevekerkje was voor opa en oma alles. Als ze geld hadden moest er altijd wat naar de kerk gaan. Boven hun bed hing een schilderij van Jezus die over het water liep en samen geloofden ze en hadden elkaar lief. Toen oma stierf leefde opa nog 3 maanden en ging hij haar achterna in het vertrouwen haar daar weer te ontmoeten. 
Opa Haasnoot dronk niet. Hij had daarvan de gevolgen gezien en bleef daarom overal van af. Ik ben zelf ook wel eens voor gegaan in het Stolphoevekerkje. Het was alsof ik thuis kwam. Een emotionele dienst. Zelf ben ik getrouwd en heb ik 6 jaar als dominee in Curaçao gestaan en ach als je terug kijkt in de geschiedenis, is het niet van een vreemde, dat ik het geleerd heb. 
Als opa en oma Haasnoot geweten zouden hebben dat hun zoon Cornelis, die naar het in die tijd nog goddeloze Amsterdam is vertrokken, nog eens een zoon zou krijgen, die predikant zou worden, dan zouden ze misschien wel hebben gezegd, “je weet nooit hoe de Geest waait, we zien alleen wel dat Hij nog steeds aanwezig is.” 
Na de dood van opa en oma is het huis Ventersgracht 2 uiteindelijk verkocht. Tante Nel is toen maar op een flatje gaan wonen  Ik heb wel ontzag voor de familie Spaander gekregen, die hun dochter gaven aan zo’n protestantse jongen, die dan ook nog moeite had voor zijn gezin te zorgen. Ook heb ik respect gekregen voor de Volendammers, die zich hebben ingezet na de rampzalige brand. Want al maak je nog zoveel mee en ben je het lang niet altijd met elkaar eens, het is een kunst om er voor elkaar te zijn en daarin ligt een groot geheim, dat voor mij te maken heeft met God. Die God zien we soms zomaar terug in mensen die er voor elkaar zijn.” 
De Familie Haasnoot was dienstbaar aan de gemeenschap in Volendam. Ondanks de verschillen in geloof – dat telde best zwaar in die tijd – waren de contacten over en weer goed. De buren en de buurkinderen waren er meer dan welkom. De Bup van Lauwtje Stroek mocht een caravan plaatsen op het erf. Hij heeft in de caravan een tijdje gewoond. 

Op het erf was ook plaats voor een platte kar, die toebehoorde aan een Amsterdams echtpaar, De man was doof. De vrouw ging langs de deuren en verkocht o.a. ondergoed.  Sommige denken dat het ging om Jaap Munnik.

Ventersgracht 1. Het bedrijf van de Firma Haasnoot. Deze foto dateert uit de tijd dat de pottenbakkerij was gevestigd in de panden van Haasnoot. 
  

Op de foto Heintje Veerman (van de Schutter), mede eigenaar van de pottenbakkerij. 

De Pottenbakkerij ‘Ambacht en Kunstnijverheid Volendam’ is in 1951 opgericht met enige steun van de overheid om industriële activiteiten in Volendam te helpen ontwikkelen na de oorlog. De initiatiefnemers Martinus Karels, Jan Schilder (Dibbes) en Heintje Veerman (Schutter) produceerden voornamelijk gebruiksaardewerk in de fabriek die gevestigd was achter de huidige Mariakerk. De ingang was aan de Prins Bernhardlaan, naast de toenmalige verfwinkel van Keessie Snoek. Daar was ook de Fa. Leyser gevestigd. De oprichters kenden elkaar vanuit de pottenbakkerij Fris in Edam, die in 1969  werd gesloten.

De strijd tegen de goedkoper producerende landen voor gebruiksserviezen leek niet te winnen en een ommezwaai naar Kunstnijverheid was noodzaak. Daarvoor was de grootschalige productie te omvangrijk en de fabriek te groot. De vrijkomende rokerij van de Fa. Haasnoot op de hoek Ventersgracht/Pellersplein bracht uitkomst. Het bleek een schot in de roos. Samen met Piet Tol (van Gerie) en Kees Schilder (zoon van Jan Dibbes) is daar tot 1997 hard gewerkt om de gewilde serviesonderdelen naar vele kunstnijverheidswinkels, ook over de grenzen, te verzenden. 
De klei die als grondstof werd gebruikt was een mengeling afkomstig uit het Engelse Cornwall (wit) en het Duitse Westerwald (rood). De gele kleimassa die daaruit ontstond gaf een bijzondere klank aan het aardewerk, dat na de eerste ovengang op 1000 graden een glazuurlaag kreeg en daarna weer de oven in ging en vervolgens op bijna 1200 graden werd gebakken.

Het aardewerk vervaardigd in de pottenbakkerij ligt buiten te drogen
Gezien de centrale ligging en de altijd openstaande deuren (nat aardewerk moet eerst goed drogen voor verdere verwerking) was het altijd een komen en gaan van dorpsgenoten. Een soort voorportaal van Het Praathuisje. Buurman Jan Tol (Spek) die destijds verantwoordelijk was voor het ophalen van de Volendammer fecaliën in tonnen, kwam er steevast even zijn handen wassen voor het eten en nam tijdens het nuttigen van zijn dagelijkse pijpje bier de meest recente roddels door.

Kees Schilder (Dibbes) in de pottenbakkerij aan het werk

Na het overlijden van de oprichters heeft Kees Schilder de Pottenbakkerij van 1997 tot 2007 voortgezet in Edam. Tot op de dag van vandaag blijken de serviesonderdelen gewilde collectorsitems te zijn. De kwaliteit en de vorm van de ‘koppies en bakkies’ worden nog steeds geroemd op Marktplaats. Mooi is ook dat de verzamelaars zelf op zoek gaan naar nieuws en informatie over ‘Ambacht Volendam’. 

 
De panden van Haasnoot/Pottenbakkerij gezien vanaf het Pellersplein

 
De ramen met de ronde bovenkant kwamen uit de eerste RK kerkgelegenheid van Volendam. Aan de Haven –tegenover het kantoor van de Marken Express- werd op 28 juli 1848 de kapel ingewijd en toegewijd aan Vincentius a Paulo.

Ventersgracht 3

v.l.n.r. Bep, Petra, Wil, moeder Corrie, vader Willem

Op deze plek stond eerst een loods, eigendom van de Fam. Jonk. Later is de loods gesloopt en is er een woonhuis voor in de plaats gekomen. De woning is eerst bewoond geweest door Dokter van de Pol. Later kwam hier de Familie Runderkamp te wonen. Willem Runderkamp huurde de woning van Hein Schilder (Madoet). Willem Runderkamp(*05091916/14101998†)is onderwijzer geweest in Volendam (Sint Jozefschool en Sint Willibrordusschool) en leraar in Amsterdam. Hij was later vele jaren adjunct-directeur van de Ambachtsschool (LTS) in Edam. Hij heeft tot zijn 63½ gewerkt. Zijn gezichtsvermogen liet hem toen in de steek.  

Hij was getrouwd met Corrie Thomas(*14091916/01071995†). Ze is geboren in Woensel bij Eindhoven en opgegroeid in Roermond. Ze heeft haar vader nooit gekend. Hij had het huis en zijn gezin verlaten. Willem leerde Corrie kennen tijdens zijn bezoek aan zijn tante Anna Pelk, gehuwd met Kees Tuijp (Keessie Okke), die sluiswachter was in Lith bij Roermond. Zij vestigden zich na hun huwelijk op 13 november 1945 op de Ventersgracht 3. De woning was daarvoor in gebruik als opslagloods van Haasnoot.   

Willem ontmoette zijn vrouw nadat zijn verloving met Stijn Bootsman over was. De verlovingsring heeft hij altijd bewaard. Willem Runderkamp en Stijn Bootsman ontmoetten elkaar opnieuw tijdens hun verblijf in de Gouwzee. Tot hun overlijden waren ze goede kennissen en zo. 

Corrie heeft in de tijd dat ze op de Ventersgracht woonde veel steun gehad van de Familie Haasnoot en van de beide vrouwen van Jan Tuijp (Pet), Jannetje Vik en later Jannig Mooijer. Corrie beschikte over diploma’s waarmee ze een winkel mocht openen. Zwager Cor Runderkamp heeft daar dankbaar gebruik van gemaakt toen hij zijn slagerswinkel opende in de Burg. Van Baarstraat.  

De band tussen de familie Runderkamp en de familie Haasnoot was erg sterk. De kinderen waren er kind aan huis. Nel Haasnoot had er niet vreemd van opgekeken als Petra, die zo vaak bij de Fam. Haasnoot was,  protestant was geworden! Petra twijfelde daar toch wel aan. Ze dacht dat ze dat moeilijke geloof nooit kon leren. 

Willem Runderkamp en Corrie Thomas. Ze verhuisden in mei 1964 van de Ventersgracht naar de Schoolstraat/hoek Iepenlaan.
 
Het gezin bestond verder uit:

  
Het graf van Elsje op het kerkhof bij de Sint Vincentiuskerk

Elsje Runderkamp         (31-08-1946/07-02-1950†)
Petra Runderkamp        (09-03-1948)
Bep Runderkamp        (16-06-1949). Bep woont samen met Klaas Bergen.   
Wil Runderkamp        (10-02-1951), gehuwd met Tiny Bond    

Elsje overleed aan de gevolgen van difterie. Het was een besmettelijke ziekte, die meer voorkwam in Volendam. Willem verweet zichzelf dat hij misschien de besmetting had overgebracht van school. Collega-onderwijzers was hetzelfde overkomen en hadden eveneens een kind verloren door difterie. Na haar dood moest het huis worden ontsmet. Jannig en Antje Buijs (Bram) werden met deze taak belast.   

 
Boven v.l.n.r. Willem Runderkamp Jannetje Kes, een logee in Volendammer pak, Gaar Tuijp, Jannig Mooijer. 
Midden Bep Runderkamp. 
Onder v.l.n.r. Wil Runderkamp, Kees Sier (Konsul),Aris Tuijp, Petra Runderkamp 

Het verlies van een kind valt ouders zwaar. Bij Willem en Corrie was dat niet anders. Corrie was uitermate bezorgd. Petra bleef opvallend mager en werd, om te voorkomen dat ze ook ernstig ziek zou worden, op aanraden van Juffrouw Bakker naar Boxtel gestuurd om aan te sterken. Ze was toen ongeveer 4 jaar. Petra heeft toen ze 6/7 jaar oud was een tijd bij haar oma gewoond in Roermond. Reden was reuma waardoor haar moeder het bed moest houden. Petra ging in Roermond naar school en sprak het Limburgs dialect. 
 
Op de foto het ouderlijk huis van de Familie Haasnoot, Petra Runderkamp en de honden van de familie
Jan Schilder (Vik) (leerkracht/Volendams Verleden)heeft, zonder dat hij het toen  zelf besefte, goede herinneringen aan de Ventersgracht en aan zijn tante Corrie. (Willem Runderkamp en zijn moeder Aaltje Runderkamp waren broer en zus). Jan zag het levenslicht op 18 juli 1949. Hij woonde toen met zijn ouders Ventersgracht 4 (boven). 

Jan weet het volgende te vertellen:

“Mijn moeder was heel erg mager toen zij trouwde. Je zou dat niet zeggen van een slagersdochter die de oorlog goed was doorgekomen! Zij was zo mager, dat zij mij als baby niet voldoende kon voeden. Nicht Bep Runderkamp was een maand daarvoor, op 16 juni geboren. Mijn tante Corrie Thomas had meer dan genoeg moedermelk.
Dus Bep aan de ene borst en ik aan de andere. Tante Corrie fungeerde als min voor mij. Maar ik heb nog steeds het sterke vermoeden, dat Bep aan de vollere borst heeft gelegen! Jan Schilder en Bep Runderkamp weten te vertellen dat tante/moeder Corrie op dezelfde manier Dick de Boer (trainer)een zetje in de goede richting heeft gegeven. Het heeft Dick zeker goed gedaan! 

Willem Runderkamp was actief in de gemeenschap van Volendam. Het zangkoor had zijn grote belangstelling.   
 
Koorzangers met elkaar. V.l.n.r. Piet Guijt (Pieta), Albert Veerman (van Dat), Willem Runderkamp, Jan Bootsman en Piet de Boer (Kwatta)

Nadat de familie Runderkamp verhuisde naar de Schoolstraat woonde hier de Familie Keijzer (Dirk Bakker) & Aafje Smit (Bokkum). Zij kregen vier dochters.

Ventersgracht 4


Ouderlijk huis 

Vrij vlot na het einde van de 1e Wereldoorlog (1918) ontmoette ene Klaas Woestenburg uit Graft/De Rijp tijdens een wandeling een al wat ouder ongehuwd meisje op Volendam. Dat was Griet Schilder(Griet van Frerik Schilder). Vader Frerik was een broer van de Bok. Zij maakten kennis, raakten verliefd en trouwden vrij spoedig. 
Ongeveer tezelfdertijd maakten Klaas en Griet bekend aan hun eveneens nog vrije broer Gerrit Woestenburg en vrije zus Aal Schilder (Aal van Klaas van Frerik/Aal de Redder)dat een relatie tussen hen beiden tot de mogelijkheden behoorde. En zowaar ook deze 2 kregen verkering en trouwden. Gerrit en Aal gingen op Volendam wonen en Klaas en Griet verhuisden naar De Rijp. Dus 2 broers met 2 zussen. Een bekende zoon van deze Klaas en Griet is Willem Woestenburg (de geit), bekend als stratenmaker.
Klaas was marskramer. Hierover is nog een anekdote bekend. Opa Gerrit en Ootje Aal hadden het financieel niet slecht. In de oorlog, na het overlijden van Gerrit in 1939, bezat ootje zo’n 5 huizen op Volendam. Klaas en Griet in de Rijp hadden het niet breed. Klaas kwam soms op Volendam met zijn koffertje handelswaar en het nieuws verspreidde zich spoedig op Volendam dat Klaas weer op de dijk werd gesignaleerd om te handelen. Ootje Aal, niet onbemiddeld, schaamde zich rot om dit te moeten vernemen. En dan stuurde zij Klaas van de Kriek, hun hulp bij de radiocentrale, naar de dijk om hem 25 gulden te brengen en te vragen om weer op de tram te stappen naar de Rijp. En zo geschiedde. Het schijnt dat Klaas daarna vaker dit trucje heeft toegepast……

 
Op de foto v.l.n.r.: Freek Woestenburg, Kees Woestenburg, vader Gerrit Woestenburg en moeder Aal.  
Gerrit en Aal lieten de woning Ventersgracht 4 bouwen, trouwden en kregen in 1921 hun zoon Kees en in 1923 hun zoon Freek (de accordeonist/EVO-band). Gerrit was bijzonder ondernemend en verdiende zijn brood met o.a. stoelenmatten, een verzekeringsportefeuille en vooral, niet te vergeten, de allereerste radiocentrale van deze regio. Je zou kunnen zeggen: de allereerste DJ met luisteraars tot in Edam en zelfs Oosthuizen. Hij had zelfs een werknemer(Klaas van de Kriek) in dienst voor het onderhoud van de lijnen en het innen van de contributies. Als er ergens een storing was, moest deze werknemer op zoek naar de exacte plek van de storing en daartoe moest hij regelmatig op daken klimmen. Maar hij vond de storing altijd.
Gerrit sukkelde met zijn gezondheid en is in 1939,net voor het begin van de tweede wereldoorlog, overleden aan nierfalen. Zijn radiocentrale deed hij over aan Janus de Koning en zijn verzekeringen aan Piet Veerman (van de Schutter).
Aal ging de oorlog in als alleenstaande moeder met 2 zoons van resp.19 en 17 jaar. Maar er was ook nog een meisje ’thuisgehaald’. Begin jaren 30 van de vorige eeuw overleden vrij spoedig na elkaar Geert de Bok en Evert van Thuis. Zij hadden 6 meisjes en 1 zoon. Het oudste meisje was 11 jaar en doof toen allebei haar ouders waren overleden. Dit gaf een grote consternatie op het dorp. Zeven weeskinderen, plotseling zonder ouders. Ook zoontje Evert was doof. Hij werd later op Volendam bekend als kleermaker en trouwde met Annie Boetekees. Annie woont in de Anjelierenstraat. De familie van de overleden moeder Geert (de bokken) zorgde er voor dat de meeste kinderen werden opgevangen in de familie. Neel werd ondergebracht bij Geusie. Neel is daar uiteindelijk ook  blijven wonen.
Voor 2 meisjes was er echter geen plaats. Jannetje en haar jongere zusje Grietje bleven over. Grietje kreeg onderdak bij een kinderloos echtpaar dat echter na de brand van de touwfabriek (Edam) naar Leiderdorp ging verhuizen. En Grietje verhuisde mee. Jannetje heeft Grietje jaren niet gezien. Uiteindelijk keerde Grietje terug naar Volendam en trouwde met Klaas Puul. 
Van de 7 kinderen leven nog Jannig en Neel. Zij wonen in Sint Nicolaashof.

Jannetje werd als jong meisje ondergebracht bij de familie Woestenburg. Gerrit en Aal konden het zich financieel wel veroorloven, hadden een ruime woning en waren bereid dit meisje te laten inwonen. En zo kreeg Jannetje 2 stiefbroertjes, Kees 2 jaar ouder en Freek even oud. En zowaar, Jannetje en Kees werden als broertje en zusje verliefd op elkaar. 
Kees Woestenburg en Jannig waren daarnaast ook achterneef en achternicht. En daarom moesten zij voor hun huwelijk dispensatie vragen aan de bisschop van Haarlem. Dat kwam in die tijd geregeld voor.  Moeder en weduwe Aal van de Redder was niet onbemiddeld. En dat wist ook de pastoor. Kleinzoon Evert Woestenburg weet uit overlevering van zijn ootje dat zij de toestemming kreeg. Ze kon het afkopen voor 35 gulden. O.L.H. zal dat tarief zelf wel niet bedacht hebben. En we moeten er rekening mee houden dat deze transactie Haarlem nooit heeft bereikt. Toestemming van de pastorie was voldoende, zo vermoedt Evert!

Terwijl zij nog thuis woonden op de Ventersgracht, trouwden zij in 1942 en gingen zij wonen op zolder. Een jaar later, in de oorlog, ruilde Aal haar woning met de familie Jan Tuijp (Pet) die op het Zuideinde 119 woonde. En Kees, Jannig en Freek verhuisden mee.
 
Kees Woestenburg en zijn vrouw/halfzus Jannig, vele jaren later aan de sangria aan de Costa Brava in Spanje.
In 1944 kregen Jannig en Kees Woestenburg hun eerste kindje, nog op de Ventersgracht boven, met de naam Aaltje. Het volgende kind (Evert) werd geboren in 1947 op de zolder van Zuideinde 119. Kees en Jannig kregen uiteindelijk 9 kinderen, waarvan een dochter zou overlijden aan de groep, in de nacht van oud en nieuw 1950, dus op exact 1 januari 1950.
Spoedig na de oorlog trouwde ook Freek met Gaar Schokker (zeilemaker).Freek heeft de laatste jaren van zijn leven doorgebracht in Sint Nicolaashof. Hij was schilder/uitvoerder bij Schildersbedrijf Greuter. Hij was daarnaast jarenlang muzikant in o.a. de EVO-band. Kees was zijn gehele loopbaan van beroep uitvoerder in de bouw. Kees is in 1983 op 61-jarige leeftijd overleden in Oostenrijk, tijdens een skivakantie. Jannetje is momenteel 93 jaren oud en woont in Sint Nicolaashof. Ofschoon ook voor haar de jaartjes gaan tellen, heeft haar humor nog niets hoeven inleveren.
Rond 1944 is dus de fam. Jan Tuijp (Pet) op de Ventersgracht komen wonen. Nadien heeft ook tijdelijk de broer van Jannetje Schilder(Vik) en zijn vrouw Aaltje Runderkamp nog bij ze ingewoond. Heintje Schilder(Vik) met zijn vrouw Aaltje Runderkamp verhuisden later naar de Prinses Margrietstraat. Jan Schilder (Vik),de schrijver/historicus is nog op de Ventergracht geboren.
Jan, de oudste zoon van Jan Pet, herinnert zich dat hij naar de Ventersgracht verhuisde toen hij ongeveer 5 jaar was.   

Jan Tuijp (Pet)(*23031915/24031958†) was getrouwd met Jannetje Schilder (Vik). “Ze is jong overleden. Na het overlijden van Jannetje trouwde Jan Pet 22 december 1951 met Jannig Mooijer (*20121912/08082000†). 

Jannetje Vik had een zwakke gezondheid. Het verhaal gaat dat ze 10 keer is bediend (Sacrament van de zieken toegediend).  
Jannetje zei tegen haar man dat als ze dood was, hij met Jannig Mooijer (Pooijer) moest gaan trouwen. Hij heeft dat ook gedaan. De oudste zoon herinnert zich dat hij 12 jaar was toen zijn vader hertrouwde.

De kinderen uit het gezin zijn:

Jan     (*21101939), gehuwd met Nel Kwakman
Jan     (*1941/23051954†) 13 jaar oud
Gaar     (*26081942), gehuwd met Hein Schokker (29032016†)
Aris    (*07111944), gehuwd met Theo Tol
Corrie *1947/†1948; was vernoemd aan Kees Schilder, broer van Jannetje. Hij was militair en verongelukte in Indonesië.  
Kees    (*28021949), gehuwd met Aal Zwarthoed
Annie    (*28101952), gehuwd met Kees Sens. Zij wonen in Edam
Jan    (*01071954), gehuwd met Wil de Boer (Korn). Zij wonen in het ouderlijk huis 

Kleine Jan Tuijp (Pet)†. Op de achtergrond Crelis Sier (Konsul) met zijn moeder in de deuropening. Deze foto is waarschijnlijk van 1946.

Jan Pet vertelde dat zijn broer Jan is verdronken. Hij was 13 jaar oud. Piet Buijs (Vracht) en Klaas Buijs (Rokende Jan) hadden een bootje gehuurd en moesten binnen één uur terug zijn. Zij hadden Jan gevraagd mee te gaan. Jan Pet had namelijk een ‘klokkie’ om. Hij ging aan boord, hoewel hij bang was. Het was op een zondag en de dreiging van onweersbuien was aanwezig. Door een tik/klap van de giek van de boot sloeg hij overboord en verdronk. 
 
Op de dijk ontstond grote consternatie. Zijn vader Jan Tuijp kwam op de dijk zwager Hein Vik tegen. Ze spraken over wat er loos was, nog niet wetend dat het ging om de zoon van Jan Pet.
Er werd gedregd en gezocht. Uiteindelijk werd tegen Jan Pet verteld dat het om zijn zoon Jan ging! Na drie dagen werd hij gevonden.
 
Jannig Mooijer liet op een gegeven moment een nieuw huis bouwen op de plek van het oude huis. Jan mocht tijdens de bouw logeren bij zijn tante Jans Schilder (Vik) op de Meergracht. Gaar, Aris, Kees, Annie en Jan gingen naar de moeder van Jannig Mooijer op het Doolhof naast de groene brug.

Kinderen Jan Tuijp (Pet)

Veel mannen gingen in de jaren ’50 van de vorige eeuw op retraite. Een aantal dagen in een klooster of bezinningsoord olv van paters nadenken over van alles en nog wat. Sommige mannen konden het opbrengen om met kermis op retraite te gaan. Jan Tuijp (Pet) en zijn zwager Hein Schilder (Vik) gingen ook met kermis! 
Toen Jannig Mooijer zonder man op kermis bij haar moeder kwam en vertelde dat haar man met zwager Hein op retraite was, zei iemand dat ze met zijn tweeën op de dijk liepen!    

Jan Tuijp overleed plotseling. De visite van zijn verjaardag was net weg. Quirinus van Rijn en Piet Nelisse, twee politieagenten (buren)  waren na hun dienst nog even langs gekomen om Jan te feliciteren. Vroeg in de ochtend, zo rond 7 uur, overleed Jan Pet. Hij was 43 jaar. Jannig Mooijer bleef achter met de kinderen. Aan haar de taak om zowel de kinderen uit het eerste huwelijk van Jan Pet met Jannetje op te voeden en groot te brengen als de 2 kinderen uit haar huwelijk met Jan Pet.
 

Pietje Aaltje (Pet),gehuwd met Ab Tuijp. Op haar arm Kees Tuijp (Peppino), Gaar en buurjongen Aad de Koning.

Clown Peppino

Ventersgracht 5

Deze woning was waarschijnlijk eigendom van Gerrit Woestenburg. Zie ook bij Ventersgracht 4. 

In 1939 kocht Janus de Koning deze woning. Janus de Koning was aannemer in Edam. Hij was daarvoor ook caféhouder. Zijn café heette Koffiehuis Centraal of koffiehuis Volendam en was gevestigd in de W.J. Tuijnstraat, in het pand van de voormalige groothandel/pakhuis van de Firma Gebr. Bond. Janus woonde boven het pand. 

Adriaan de Koning was een zoon van Janus de Koning. Adriaan had drie zussen, Nel, Trien en Annie. Zij woonden in Edam. Adriaan was van beroep metselaar. Later stapte hij over naar de PTT.  

 
Foto bgv de Eerste Heilige Communie van Aad.
V.l.n.r.: Trien Snoek, Oma de Koning, Adriaan de Koning, opa Janus de Koning, opa Evert Molenaar (van de Loos) 
Aad, Ed, Agatha)

 
Maartje Molenaar en Adriaan de Koning

Adriaan huurde de woning Ventersgracht 5 van zijn vader. Adriaan de Koning (*29121913/13052003†)was gehuwd met Maartje Molenaar (Des/van de Loos)(*21111913/22081946†). Maartje Molenaar had tyfus maar de dokter ontdekte dat te laat. De dokter dacht dat ze weer zwanger was. Toen ze uiteindelijk naar het ziekenhuis in Amsterdam werd gebracht, was het te laat. Maartje was niet meer te redden. Ze overleed, slechts 32 jaar oud. Adriaan en Maartje kregen drie kinderen:

 
Maartje Molenaar 

Foto staat er twee keer in.

Aad de Koning (15021942), gehuwd met Nel Tol
Agatha de Koning(09021944). Agatha is gehuwd geweest met Gerrit de Boer (Gerrit de Kak)    
Ed de Koning (01041945), gehuwd met Afra Steur.

 
Maartje Molenaar met zoon Aad

Ed is na de dood van zijn moeder twee maanden in huis geweest bij Rika Groenewoud en Reinier Beemsterboer, Ventersgracht 9. Agatha mocht twee maanden logeren bij de Familie Haasnoot, Ventersgracht 2. Aad ging naar zijn grootouders in Edam. Hij bleef daar ongeveer een half jaar en ging daar ook naar de kleuterschool.

Adriaan is niet meer hertrouwd. Trien Snoek, een ongehuwd nichtje van Maartje, kwam na het overlijden van Maartje als huishoudster bij Adriaan en bleef daar tot haar moeder begon te dementeren en haar zorg nodig had. De kinderen De Koning konden toen inmiddels op eigen benen staan. 

Maartje Molenaar (van de Loos) was een zus van Pater Jaap Molenaar (Japie Des), Sijmen Molenaar (Des) van de Kathammerstraat en Antje Molenaar (van de Loos), die met haar man Piet Buijs verhuisde naar buiten Volendam. 

De vader van Adriaan en de grootvader van Aad, Agatha en Ed was ook eigenaar van de radiocentrale Volendam. Hij had die overgenomen van Gerrit Woestenburg. In die tijd waren er nog maar beperkt uitzendingen van de nationale radiozenders en werden sommige uren opgevuld door regionale zenders. Voor Volendam betekende dat er 1 of 2 x per week 1 of 2 uren plaatjes gedraaid werden. Adriaan de Koning deed dat, aldus zijn zoon Aad. Zijn vader was niet zo’n prater en liet het dan graag over aan een van zijn vrienden en dat was meestal Pé Muhren. De vele langspeelplaten stonden op zolder. Later hebben Aad en Ed ze maar ‘stikkend’ gemaakt. Wat moest je er anders mee. Doodzonde!  

Na de oorlog werd de radiocentrale genationaliseerd en kwam Adriaan de Koning in dienst van de PTT. Adriaan deed alle voorkomende werkzaamheden bij de PTT. Telefoonverbindingen legde hij aan en storingen loste hij op.    

Een paar jaar later werd in het ouderlijk huis een noodcentrale voor het telefoonverkeer aangelegd omdat er steeds meer telefoonaansluitingen in Volendam kwamen. Deze centrale was niet om vanuit te bellen, maar om bij storingen controles uit te oefenen. Je kon van uit deze centrale wel alle telefoonaansluitingen volgen én afluisteren. Aad geeft toe dat hij, zijn broer en zus  dat verschillende keren hebben gedaan. 

Ventersgracht 6


 
Woning Familie Konter

De voorouders van de in Volendam wonende families Konter komen oorspronkelijk van Schokland De familie Sul, nu ook Silven, komt oorspronkelijk ook van het voormalige Zuiderzee-eiland. Jannetje Veerman (Poes) is later getrouwd met hun zoon Jaap Konter. 

Jaap Konter werd geboren in Volendam op 12 februari 1901 en was een zoon van Jan Konter en Aaltje Tol. Op 24 januari 1931 trouwde hij met Jannetje Veerman. Jannetje was een dochter van ‘Hein van de Mottige’ en Jannetje Sul en werd geboren op 1 juni 1903. Zij kregen 4 kinderen:

Aal Konter (*22111933), gehuwd met Lou Tol *02091931/11091999†)
Jannetje Konter (*15091936), gehuwd met Peter Herbert. Zij woont nabij Keulen in Duitsland
Jan Konter (*15011938), gehuwd met Agie Stroek(*23071946) 
Henk Konter (*30111941), gehuwd met Maartje Zwarthoed (*07111946)

Jannetje Veerman (Poes) werkte voor haar huwelijk als dienstbode, o.a. bij de familie Huyg in Edam, die een kruidenierszaak had aan de Spuistraat. Jaap en Jannetje woonden aan de Ventersgracht nummer 6. 

‘Japie’ Konter was visser. Hij viste samen met Sijmen Tol, ‘Sijmen van Abees’ en Piet Visser, ‘Piet de Munt’, met de VD 49. Zij visten uitsluitend in ‘De Poel’, het gedeelte van de Gouwzee tussen Marken en Volendam. Er werd wel gezegd: ”zij houden de toren (van de Sint Vincentiuskerk) in het zicht”. Omstreeks 1950 werd de VD 49 verkocht. 

Japie Konter kocht toen voor zichzelf een ijzeren botter, een zogenaamde ‘spekbak’, van de scheepswerf van de firma Groot in Edam. Hij viste daarmee onder het nummer VD 136, samen met Jan Sier, ‘De Urker’. Op zijn 60e jaar is ook Japie Konter gestopt met vissen. Hij heeft toen nog enkele jaren ‘aan land’ gewerkt, o.a. bij de N.D.S.M. in Amsterdam-Noord. Japie Konter overleed op 22 augustus 1978 op 77-jarige leeftijd. Zijn vrouw Jannetje Veerman werd 89 jaar. Zij overleed op 14 oktober 1992.

 
Jaap Konter als jonge man

 
Jaap Konter op oudere leeftijd

 
Jannetje Veerman, vrouw van Jaap Konter

 
Op de foto met de kinderen staan v.l.n.r.: Jannetje, Aal, Jan en Henk Konter.

Cor Smit (Mittes) en Margreth Sombroek (Kas) kochten de woning in 1989 van de Familie Konter. 

Ventersgracht 7

 
Wolt Sier-Tol. Foto uit ‘Voor Goed’. Wolt woonde toen in Sint Nicolaashof. Boven haar hoofd een foto van haar vroeg overleden zoon Bruin. 

Wolt Tol (*15121900/†23111994), was gehuwd met Albert Sier (Abblies). Hij was visventer van beroep. Ze woonden op de Ventersgracht 7. Zij verhuisden later naar de Dirkslandstraat. Wolt was een zus van Griet Tol van de Ventersgracht 8. Aafie Tol-Snoek, een nichtje die woonde op de Ventersgracht 8, vermoedt dat de verhuizing van haar tante Wolt naar de Dirkslandstraat te maken had met het verdrinken van een kind (Jannetje in 1927, ruim 1½ jaar) in de toen nog met water gevulde Ventersgracht. Dit verhaal wordt bevestigd door twee dochters van Wolt Tol, t.w. Trijn Mossel-Sier (79) en Jannetje de Boer-Sier (86). Jannetje, die dezelfde naam draagt als haar overleden zusje, herinnert zich dat haar moeder ontroostbaar was. De fut was eruit. Van invloed was ook het overlijden van een broertje in de leeftijd van 1½ jaar in 1932. Vader Albert vond dat er een oplossing moest komen. Een verhuizing naar de Dirkslandstraat was het gevolg. 

De verhuizing van de vertrouwde Ventersgracht naar de Dirkslandstraat viel Jannetje zwaar. “Ik heb een week gilt”, zegt Jannetje. Nog heeft ze kennis aan vriendinnen uit de tijd van de Ventersgracht. Onbekommerd spelen en geregeld met toestemming van de conducteur gratis ritjes maken met het trammetje van Volendam naar Edam en dan weer verom. Het kon allemaal. 

 
Links: Pius X en het meisjesgebouw. Deze foto is van na 1953. Foto Jan Tuijp (Pet)

Uit het gezin van Albert Sier en Wolt Tol stammen ook de legendarische schilder Jaap Sier (Ablies) van de Kapelaan Ruiterstraat en Jaap Sier (Split), de meester banketbakker uit de Burg van Baarstraat.

Het gezin bestond uit:

1.    Jaap Sier (*22061922/†06082007), gehuwd met Wolt Sier (*08111922/†07032001);
2.    Bruin Sier (*08061924/†22051970)
3.    Jannetje (*01101925/†26071927); verdronken in de leeftijd van 1½ jaar 
4.    Aaltje Sier (*21041927/†27012003), gehuwd met Sijmen Tol (*31081926)
5.    Jannetje Sier (*20101929), gehuwd met Kees de Boer (*26091928/†19091998)
6.    Jan Sier (*17111930/†11031932) 
7.    Jan Sier(*12031932), gehuwd met Trijn de Boer (*22121935)
8.    Jaap Sier (*29121934), gehuwd met Jannetje Veerman (*06081938/†02111988) 
9.    Trijn Sier (*20031937), gehuwd met Dirk Mossel (Krijn)(*07071935)
10.    Kees Sier (*31071939), gehuwd met Vera Beers (*04111937). Kees was eerder gehuwd met Anna Jonk (*21021940/†21051985)   
11.    Afra Sier (*18121943), gehuwd met Jan Runderkamp (*27021942)  

Thomas Sier (31121916/13021983†) en Grietje Tol (Pule-Bap)(10091920/23052007†) hebben tientallen jaren gewoond op de Ventersgracht 7.Ze kochten het bestaande huis voor fl. 2.200,-. Grietje verliet de Ventersgracht in februari 2006.  

V.l.n.r. boven: Jannetje, Jaap, Aaltje, Bruin, Jan Jaap

Onder: Trijn, vader, Afra, moeder, Kees

Thomas Sier kent iedereen in Volendam onder de naam ‘Consul’ Hij was een zoon van Kees Sier en Stijntje Braan. Grietje was een dochter van Kees Tol (van Bruin Tol) en Grietje Tuyp (Pule-Bap).

Bruin , Jaap, Tini , Grietje, Jan (Zwarte Jentje)

Ventersgracht 7: Familie Sier (Consul)

Deze trouwfoto van Kees en Nel Bakkertje is van 2 november 1975.

V.l.n.r. Elly, Grote Tiny, Kleine Tiny, Grietje, Crelis, Nel Runderkamp (Bakkertje), Kees, Geertje(†),Jannig

Zittend: Vader Thomas(Consul) en Grietje Tol (Pule-Bap).

Thomas Sier was vernoemd aan zijn ome ’Consul’. Deze oom plaatste een stok in een kurk met aan de stok een vlag. Dat noemde men ’een consul’. Hij liet die vervolgens in het water drijven en zei: “kijk daar staat de consul”.    

De Consul en Grietje kregen 9 kinderen:

Crelis (09031941), gehuwd met Annie Sul
Griet (15081942), gehuwd met Jan Kwakman (Morning)
Christina (24031945/31081945†)
Tiny (Grote Tiny) (01081946), gehuwd met Jan Schilder (Oog)
Tiny (Kleine Tiny) (14121947), gehuwd met Kees Tol (BZN)
Geertje (10071949/17062002†), gehuwd met Klaas Molenaar (Karre) (20041946/20011999†)
Kees (14121950), gehuwd met Nel Runderkamp (Bakkertje)
Elly (25011952), gehuwd met Wim Maurer (Kik)(16111948/25022015†)
Jannig (17111953), gehuwd met Piet Binken (Hips)  

V.l.n.r. Elly, Grote Tiny, Kleine Tiny, Grietje, Crelis, Nel Runderkamp (Bakkertje), Kees, Geertje(†),Jannig
Zittend: Vader Thomas(Consul) en Grietje Tol (Pule-Bap).

De Consul was aanvankelijk visventer in Amsterdam (Betondorp). Later werd het steeds meer een visgroothandel. Aanleiding was een verzoek van zijn vriend Lau Snoek om ook voor hem in Amsterdam vis te verkopen. Zo ontstond langzamerhand naast de verkoop van vis, de groothandel. Eerst aan de De Ruijterkade en later in de Jan van Galenstraat. Belangrijke afnemers waren vooral Chinezen die speciale wensen hadden. De Consul overleed vrij plotseling in februari 1983. De opvolging was niet echt geregeld. Zoon Crelis nam het bedrijf over. Hij bouwde de groothandel verder uit. Inmiddels staat Carlo, zoon van Crelis, de 3e generatie aan het roer van een goed en modern bedrijf. 

De Consul heeft, zoals zo veel venters, hard gewerkt. ‘s Morgens vroeg opstaan om een uur of vier. En ’s avonds ging het werk door. Net als de meeste venters, werd bijgepraat en werden bestellingen geplaatst in het ‘kantoor’ bij Café Jan de Boer. Thuis regelde moeder de zaken. Toen de belasting kwam om te controleren liet de Consul dat wijselijk over aan zijn vrouw Grietje. Op vakantie ging de Consul niet. Werken en nog eens werken. Grietje ging daarom af en toe zelf maar op vakantie. Wat hadden die mensen nou eigenlijk? 

De woning is nog steeds in de familie. Tini met haar man Kees Tol hebben op deze plek een splinternieuwe woning gebouwd. 

Ventersgracht 8

Jan Snoek en Grietje Tol

Hier woonden Jan Snoek en Grietje Tol (Kip). Jan Snoek was visventer. Hij had later een viswinkel. Hij overleed 61 jaar oud in 1959. Zijn vader was Jan van Crelis Snoek, een eendenhouder. Jan Snoek had geen broers. Hij had twee ongehuwde zussen Ant en Aal. Zij woonden aan de Kloosterbuurt ter hoogte van Albert Butter (de Wolf). 

Op deze foto: Nel Snoek-Koning en haar dochter Margriet, gehuwd met Kees Tuijp (Bokkie)en Ant.

Zijn zuster Aal was getrouwd met Crelis Bootsman (C.J. Conijnstraat). En hij had een zus Griet, gehuwd met Piet Schilder (Vik), de grootvader van o.a. Piet Vik (juwelier). Zij woonden in de Kerkstraat en aan de Julianaweg.    

 
Ouwe Jan Snoek aan het venten in Amsterdam

Griet Tol was een dochter van Bruin Tol (Kip van de Grutter)en van Jannetje Molenaar (van Wouter). Ze overleed in 1968. De vader van Pater Bruin Tol (Sijmen Molstraat) en Jaap Tol (Meerzijde, gaskip) was een broer van Griet en Wolt.

 
V.l.n.r.: Aaf, Trijn, Jan, Bruin, Jannig, Jaap en Creel. Tussen vader en moeder in Grietje


Zijn zuster Aal was getrouwd met Crelis Bootsman (C.J. Conijnstraat). En hij had een zus Griet, gehuwd met Piet Schilder (Vik), de grootvader van o.a. Piet Vik (juwelier). Zij woonden in de Kerkstraat en aan de Julianaweg.    

Griet Tol was een dochter van Bruin Tol (Kip van de Grutter)en van Jannetje Molenaar (van Wouter). Ze overleed in 1968. De vader van Pater Bruin Tol (Sijmen Molstraat) en Jaap Tol (Meerzijde, gaskip) was een broer van Griet en Wolt.


V.l.n.r.: Aaf, Trijn, Jan, Bruin, Jannig, Jaap en Creel. Tussen vader en moeder in Grietje

Jan Snoek en Grietje Tol kregen 9 kinderen:
Crelis Snoek (24051923/08121977†), gehuwd met Geertje Tuip (19011927/23072015†) . 
Jannig Snoek (17091924/04112007†), gehuwd met Lau Kwakman (Pok)(14031921/12031991†)
Doodgeboren kindje (20101925†)
Bruin Snoek (09041927/08082005†), gehuwd met Maartje Jonk (Sjef)(24091930/160901981†)
Jan Snoek (14101928/13101983†), gehuwd met Nel Koning Stuut)  
Jaap Snoek (Snoekie) (15111930/25082002†)                                     
ongehuwd                                                          
Trijn Snoek (01041933/04122006†), gehuwd met Jan Zwarthoed (Jennootje)
Aaf Snoek (11071935), gehuwd met Sijmen Tol (Poon)(04091933/09082004†) 
Grietje Snoek (13091941/05011977†), gehuwd met Jaap Berkhout

Van het gezin leeft alleen Aaf nog. Zij is bijna 81 jaar en woont in de Rozenstraat. Nel Koning, Jan Zwarthoed en Jaap Berkhout zijn ook nog in leven.
Vrij vlot na het einde van de 1e Wereldoorlog (1918) ontmoette ene Klaas Woestenburg uit Graft/De Rijp tijdens een wandeling een al wat ouder ongehuwd meisje op Volendam. Dat was Griet Schilder(Griet van Klaas van Frerik/Griet de Redder) Zij maakten kennis, raakten verliefd en trouwden vrij spoedig. 

 
Winkel aan het Robert Kochplantsoen 
In de jaren 50 van de vorige eeuw trok zoon Jan Snoek, gehuwd met Nel Koning (Stuut) naar de Watergraafsmeer om zijn vis aan de man te brengen. Met een handkar vol verse en gerookte vis trok hij dagelijks met het trammetje richting Amsterdam om langs de deuren te ‘venten’.  Toen hij de gelegenheid kreeg om een viswinkel te beginnen in het nieuw te bouwen ’Jeruzalem’ (Betondorp) aan het Robert Kochplantsoen zette hij die stap samen met broer Jaap. 
 
v.l.n.r. Bruin Snoek, Jan Snoek en Jaap Snoek. Daarachter Meester Dijkgraaf, Jan Keijzer (Roek), Willem Kwakman (Schemeravond)
Het bedrijf is later overgenomen door Jan en Kees, de zonen van Jan Snoek.  Nu is alleen Jan Snoek, 3e generatie, eigenaar. Hij heeft nu een prachtige viswinkel op een nieuwe locatie aan de Helmholzstraat in Amsterdam-Oost. 

Jaap is tot 1970/1971 in het ouderlijk huis blijven wonen. De oude woning is gesloopt. Een nieuwe  woning is ervoor teruggekomen. Tijdens de sloop en bouw woonde Jaap bij zus Grietje en zwager Jaap Berkhout. Jaap Snoek is tot zijn dood in 2002 op de Ventersgracht blijven wonen. 

Ventersgracht 9

Hier woonde aanvankelijk Piet Smit (de Kip) met zijn vrouw Aaltje Veerman (Potter). Zij verhuisden in 1937 naar Oisterwijk. Het huis is gebouwd door buurman en aannemer Klaas Tol. Piet Smit was visventer en had een viswinkel in Amsterdam. Alle kinderen van Piet de Kip en Aaltje Potter zijn in Volendam geboren met uitzondering van Nico. Hij werd in Oisterwijk geboren en woont daar nog. Piet Smit had in Oisterwijk een goede zaak. 

Daarna hebben Reinier Beemsterboer (*26101914/22071992†) en Rika Groenewoud (*30081915/29011996†) hier gewoond met hun kinderen. Zij verhuisden in 1947 naar de Julianaweg 144. Hun kinderen zijn:

 
Op de foto v.l.n.r.: Kees, Truus, vader Reinier, moeder Rika, Piet, Rein en Henk.   

Piet Beemsterboer (*10051938/17071987†), gehuwd met Gre Jonk (Stoop).
Kees Beemsterboer (*30091939/06032011†). Hij was gehuwd met Jannig (Jane) Bond (Loen). Zij woont in Oosthuizen. Kees overleed plotseling in Frankrijk. Hij was o.a. werkzaam in de cacaohandel en moest daarvoor geregeld naar Ivoorkust. Hij sprak uitstekend Frans. Hij werd door Justitie geregeld aangezocht om als tolk te fungeren. Hij had een master in 4 talen. Hij was bevriend met Jan Tuijp (Pet)
Rein Beemsterboer (*19021941), gehuwd met Nel Tuijp (van Bruin Pot en Marie Kuenen (27041950/16042014†)
Truus Beemsterboer (*17021952), gehuwd met Kees Mooijer (Puul) 
Henk Beemsterboer (*20071954), gehuwd met Githa Keijzer
     
We kennen de Ventersgracht 9 vooral als het huisadres van de kinderen van Piet Sombroek (Pietje Kas)(13061920/19061965) en Trijntje Smit (13011923/22102012) (Trijn de Kip). Pietje Kas overleed op 45-jarige leeftijd. Zijn vrouw Trijn bleef achter met 11 kinderen. 

Pietje Sombroek (Kas) met zijn vrouw Trijn (van Piet de Kip), Jan Buijs (Schaap) en Hein Schilder (Madoet). Links voor is Jan Koning (rijschoolhouder)

Toen Trijn op haar 16e naar Brabant vertrok had ze al verkering met Pietje Kas. Hij kwam geregeld naar Oisterwijk om Trijn op te zoeken. Ze trouwden in Oisterwijk op 28 april 1943. Het was nog volop oorlog. Na hun huwelijk woonden ze eerst boven bij Evert Steur en Gaartje Molenaar aan het Dril. Daarna een tijdje in de Hein Tuijpstraat. In 1949 verhuisde het gezin naar de Ventersgracht. Cas (20121949) en de rest is daar geboren. Het gezin bestond uit:     

1.    Tinie(1945)*,gehuwd met Theo Vlok, politieman. Theo Vlok overleed 69 jaar oud, in 2009. Hij kwam uit Utrecht;
2.    Alie (1946), gehuwd met Gerard Ros. Alie verhuisde naar Oisterwijk, maar kwam later terug naar Volendam. Alie overleed 69 jaar oud, 5 maart 2016. 
3.    Piet (1947), gehuwd met Aal Plat (Flip)
4.    Peter (1948)** is gehuwd geweest met Marie Kuenen. Peter overleed in januari 2013. Hij was 64 jaar. 
5.    Casper (Cassie) (1949), gehuwd met Nel Schilder (Barn).
6.    Jan (1951), gehuwd met Maart Bond (Duim).
7.    Agnes (1952) is wel en niet gehuwd geweest met Peter Karregat. Hij was Nederlands kampioen turnen. Voor hen geldt: ‘afstand bindt’. 
8.    Thea (1953), gehuwd met Jan Kes (Jan Job). 
9.    Gonnie (1956), gehuwd met Dick Tuip (Kappie).
10.    Margreth (1959), gehuwd met Cor Smit (Mittes) 
11.    Karin (1962), gehuwd met Arnold Kwakman (snackbar Arnold). Karin is vernoemd aan haar moeder
   
*Waarom is Tiny niet vernoemd aan een van haar oma’s? Pietje Trien was een ‘mens van een dag’ en zou waarschijnlijk niet lang meer leven. Uiteindelijk viel dat wel mee. Pietje Trien overleed 40 jaar later op 17-11-1985.

**Een stoeipartij tussen Piet, Peter en Cas, op de trap in het ouderlijk huis, moest Peter duur bekopen. Het kostte hem zijn ene oog, mede omdat de medische behandeling na het ongeval niet optimaal was.   
  

Cas, daarboven Piet, Alie, Tiny, Peter, dan onder Jan, Thea en Agnes    

Pietje Kas had vanaf 1954 een eigen smederij op het Dril. Hij werkte daarvoor bij zijn vader. Naast de smederij aan het Dril had Piet voor de vissers een dependance aan het Havendijkje. Piet was er best trots op dat hij een elektrische smederij had. Het was in Nederland een van de eerste smederijen die zoiets had. 
   

Pietje Kas voor de Smederij op het Dril. Het rollend materieel bestond aanvankelijk uit een bakfiets en brommer.

Piet wist dat zijn gezondheid te wensen overliet. Dokters in het ziekenhuis hadden het advies gegeven het vooral rustiger aan te doen, waarop Piet meestal zei dat hij wel een gezin met elf kinderen te eten moest geven. Hij had al eens laten doorschemeren dat hij graag de zaak van zijn zussen Trien en Hille op de Zeestraat wilde overnemen. Hij kon het dan wat rustiger aan doen. 

Pietje Kas overleed vrij plotseling op 19 augustus 1965. Het was net voor kermis. Piet werd op maandag voor kermis begraven. Het toeval wilde dat op de zondag voor kermis 1965 (de dag voor Piet's begrafenis)de buren Jan Smit en Marie Bien hun 40-jarig huwelijk vierden. Een ongelukkig samengaan van vreugde en verdriet. De eerste kermis op het Europaplein was in 1964.

Het gezin moest verder. Inkomsten waren nodig. De smederij aan het Dril werd later omgebouwd tot winkel voor huishoudelijke artikelen. Tot de verbouwing van de smederij klaar was werd er eerst gewinkeld vanuit het pand achter De Groene en Theo van den Hogen. Tandarts Koning had daar een praktijk. Theo Mühren heeft er een bloemenzaak gehad en ook Jootje Reurs had daar een kapsalon.


Het houten gebouw is duidelijk te zien. Op de foto o.a. Evert Bootsman (gasfitter),Klaas Berkhout, Not Koning, Ab Visser, Jaap Tol (Kip)

De winkel in de smederij heeft maar enkele jaren bestaan. Er werd later onder de naam ‘De Smederij’ een horecagelegenheid van gemaakt. Dat is het nu nog.  

 

Gedeelte Dril met o.a. pand van de Smederij. De foto dateert van voor de brand.     

Ventersgracht 10 

Hier woonden Jan Smit en Marie Bien. Jan Smit was een zoon van Evert Smit (Bokkum) en Neel Tol (van Gatje). Marie Bien was een dochter van Agie Molenaar en Kees Bien van het Zuideinde.   
                                 
Marie Bien heeft het leven geschonken aan 8 kinderen waarvan er drie zijn overleden in het eerste levensjaar. Jan Smit heeft 50 jaar gewerkt bij de firma Sterk. Hij was één van de eerste chauffeurs van Volendam. (Zie foto). 

Jan Smit werkte vanaf 1915 bij Sterk. Hij was toen 15 jaar. 
Vanaf zijn 25e was hij chauffeur. 


Boven: Neel, Kees, Aagt en Evert. Onder: Aagie, vader Jan en moeder Marie. Deze foto is van 1947, net voordat Kees naar Indië ging 

 

Neel, Kees, Aagt, Evert en Aagie. Onder: vader Jan en moeder Marie. Deze foto is uit 1951. Kees was net terug uit Indië. 
Neel Smit was gehuwd met Bruin Tol. Bruin was ongeveer 20 jaar toen zijn vader Teun Tol (Giekstraat 2)overleed aan een gesprongen blinde darm. Bruin moest zorgen voor het inkomen van het grote gezin van 12 kinderen. Bruin heeft gevaren en daarna als fabrieksarbeider gewerkt.

Neel had eerst verkering met Kees Schilder (Vik). Hij is omgekomen in Nederlands Indië na de Tweede Wereldoorlog. Zij waren op patrouille, doorzochten een kampong en vielen binnen in een huis waar een boobytrap geplaatst was. 

Kees Vik had een granaat in zijn zak (alle soldaten hadden dat voor in geval van nood). Waarschijnlijk omdat hij de hele dag patrouille had gelopen, is het ontstekingsmechanisme losgeraakt en is de granaat ontploft in zijn zak. Dodelijk gewond is hij nog naar het ziekenhuis vervoerd. Hij is daar overleden. (vernomen van zijn maatjes met wie Kees Vik op patrouille was)

Neel was verloofd met hem. In tegenstelling tot velen die naar Indië gingen  trouwden Neel en Kees, voordat hij vertrok, niet ‘voor de wet’.
Bij Neel thuis wilden zij dat niet hebben. 

Broer Jan Schilder (Vik) herinnert zich het afscheid van zijn broer nog goed. Hij vertelde enkele maanden geleden tijdens een radio-uitzending van ‘Zukke Zorge’ dat in Volendam afscheid genomen was van  Indiëgangers. Jan was dan ook erg verbaasd toen hij ’s avonds te bed lag en Kees weer naast hem ging liggen. Kees zei tegen Jan dat hij nooit meer terug zou komen. 

Nadat Kees gesneuveld was heeft Neel 3 jaar in de rouw gelopen. Ze kreeg vervolgens kennis aan Bruin Tol met wie zij is getrouwd
  
Kees Smit was gehuwd met Wolt Hansen. Hij was partner van Smit & Doede en had later een eigen elektronicazaak in de Burg.van Baarstraat (Nu Lou en Mi). Het bedrijf van Kees is overgegaan in Smit Elektrotechnisch Bureau (Jan Smit). Kees Smit overleed in  2015. Wolt Hansen overleed in 2013.

Aagt Smit was gehuwd met Klaas de Boer – van Puk – IJsselmeer- en Noordzeevisser.  Medeoprichter van KIVO-Plastic Verpakkingen. Aagt de Boer-Smit is 2 mei overleden. Ze werd 85 jaar. 
Evert Smit was gehuwd met Afie Kroon (Snert). Evert heeft zijn gehele werkzame leven gewerkt bij Siem Steur als metaalbewerker en tekenaar. Hij is onverwacht overleden in 2006.

Agie Smit was gehuwd met Hein Tol (Van de Knoest). Hein was IJsselmeervisser. In het begin bij zijn vader (VD96) en later zelfstandig (VD118), samen met broer Crelis. Kort na zijn pensionering is hij op tragische wijze omgekomen bij een verkeersongeval op 26 oktober 1996.                               

Van het gezin van Jan Smit en Marie Bien zijn Neel (Boegstraat) en Agie (Julianaweg) nog in leven. Neel is inmiddels 90 jaar en Agie is 80.

Ventersgracht 11

Hier woonde Klaas Tol (15101895/26121972), gehuwd met Neeltje (Nel) Steur (29121897/02041972). Nel overleed op Pasen.


Boven v.l.n.r.: Arie, Jan, Herman en Kees
Onder: An, vader Klaas, moeder Neeltje en Truus

Klaas Tol
 
Neeltje (Nel)Steur

De familie van Klaas Tol kwam van Katwoude. Een aantal broers van Klaas vestigde zich ook in Volendam. Onder andere: Gerrit Tol met Klasie Kroon, bij oudere mensen beter bekend als Klasie Kloot. Pukkie Tol met Marie Mop van het Zuideinde en Piet Tol, de vader van Babbet. Dirk bleef wonen in de boerderij in Katwoude. 

Nel Steur was een dochter van de destijds bekende kapper Keesie Steur, wiens zaak door zoon Jan (van Keesie) werd voortgezet. Keesie (Cornelis) Steur was gehuwd met Henrica Verheugd. Zij hadden een groot gezin. In totaal zijn 19 kinderen geboren Een aantal kinderen is in Volendam blijven wonen, of na vertrek, later weer teruggekeerd in het dorp. Het gezin bestond uit:

Kees (*1851). Hij was ongehuwd en verhuisde naar Limburg
Geertruida (*19111886/03081874†), gehuwd met Jan Karhof
Leen (*11111897/06061956†), gehuwd met Japie Buijs (Aannemer Edammerweg),
Piet (*07121888/03071967†), gehuwd met Betje Boddeke
Jan (*13081890/06081979†), gehuwd met Eefje Sier 
Henk (*19091891/08011958†), gehuwd met Jaane (Adriana) Gijsbrechts
Levenloos geboren jongetje (*22061892†)
Jaap (*17051893/11041898†)
Neel/Keetje/Dore (*29111894/1021975†), gehuwd met schoolmeester Dooremalen
Marie *10071896/11121961†), gehuwd met Kees Sier 
Neeltje (Nel)(*29121897/02041972†), gehuwd Klaas Tol (*15101895/26121972†)
Aafje(*07071899/23021992†), gehuwd met Jan Konter
Herman (*04081900/07071903†)
Jannetje (18121901/091992†), gehuwd met Jan Kwakman (Jood)
Aal (12011903/01121998†),gehuwd met Willem Sier
Levenloos geboren meisje (*14021904†). Een val van oma tegen de kachel was waarschijnlijk de oorzaak. 
Rika (*24011906/25121996†),gehuwd met H. de Jager (Schoolmeester)
Gré (*15061907/19021986†), gehuwd met Jo Janssen
Annie (*30081908/24011991† gehuwd met Willem Mastenbroek.

Klaas Tol was aannemer. Hij had zijn werkplaats in de Haringstraat precies achter zijn woning aan de Ventersgracht. 

Uit het gezin van Klaas Tol en Nel Steur zijn de volgende kinderen geboren:

Arie Tol, gehuwd met Aaltje Schilder (Aaltje van de Witdobber). Zij woonden in Edam.
Kees Tol (Ploffie), gehuwd met Marie Stroek. Zij woonden aan de Julianaweg. Kees nam later het bedrijf over van zijn vader.
Truus Tol, gehuwd met Piet Nelisse (politieman). Piet Nelisse en Truus hebben later in de ouderlijke woning gewoond. Piet Nelisse kwam van Dreischor (Schouwen-Duivenland).Truus en haar broer Herman waren een tweeling. 
Herman was gehuwd met Gaar Koning (Gaar Koopman). Herman overleed plotseling op de tennisbaan op 5 juni 1990. Gaar Koopman woont nog boven haar winkel aan de Zeestraat. 
Jan Tol, gehuwd met Marie Pelder. Zij kwam van Monnickendam. Zij woonden aan de Edammerweg. Marie Pelder woont nu in De Meermin.
An Tol, gehuwd met Frits Sterk. Hij is in 2013 overleden. An woont in het Boelenspark. Ze hebben jaren gewoond aan de Zeestraat.

An is de enige uit het gezin van Klaas Tol en Nel Steur die nog leeft. Ze is bijna 85. 
Arie, Kees, Jan en Herman hebben gewerkt bij hun vader. Het bedrijf van Klaas Tol werd later overgenomen door Kees Tol.  

Toen Jan Tol een kind was, speelde hij met Cor Hoogland en Pim de Geus. Ze bouwden tenten en wat al niet meer. Jan Haasnoot van de Ventersgracht 2 speelde niet mee. Zo was dat in die tijd. Protestantse kinderen en katholieke kinderen speelden niet met elkaar. Blijkbaar waren de ouders van Pim de Geus, ook protestant, ruimer van geest(rekkelijker). Pim was wel in de tent. En samen aten ze het lekkerste fruit uit de groentewinkel van Henk de Geus.   

Op de Ventersgracht 11 wonen nu Jan Sier (Goot)en Nosmie Bonode. Ze hebben een Bed and Breakfast.           

Ventersgracht 12

Hier woonden Jan Waayer (25061890/17091962) en zijn vrouw Griet Tuijp (10021894/10061963). Ze hadden geen kinderen. 

 
Grietje Tuijp, gehuwd met Jan Waaijer.

Griet was een van de dochters van Jan Tuijp (Jan van Japie). Aafie Guijt was een thuishaler bij Jan Waaijer en Griet Tuijp. Van jongs af aan is zij daar groot gebracht. Aafie was een dochter van Lijst van Jan van Japie, de zus van Griet Tuijp  (Haringstraat). 

 

 
De rokerij van Jan van Japie met rechts een gedeelte van Sterk

Jan Tuijp (Jan van Japie) was getrouwd met Griet Schilder. 
Zij woonden aanvankelijk op het Zuideinde, later hoek Haringstraat achter Ventersgracht 12.
Ze hadden één zoon, Jaap Tuijp (Dikke Jaap), getrouwd met Aal Zwarthoed (van Boertje). 
Jan van Japie had vijf dochters:
Jannig, gehuwd met Kees Jonk (van Jonker)
Trijn, gehuwd met Jan Zwarthoed (Job van Boertje), moeder van Aal Schuitemaker
Griet, gehuwd met Jan Waaijer
Lijst, gehuwd met Hein Guijt (van de Goeie Ziel)
Geert, ongehuwd

 
Op de foto: Jan Zwarthoed (Job van Boertje), Jaap Tuijp (Dikke Jaap), Kees Jonk (Kees van Jonker), Hein Guijt (Hein van de Goeie Ziel), Jan Tuijp (Jan van Japie).

Jan van Japie was een uitstekend zakenman. Het bedrijf van Jan van Japie werd later overgenomen door drie schoonzoons: Jan Waaijer, Hein Guijt (van de Goeie Ziel) en Kees Jonk (Kees van Jonker). 
In de gevel van het bedrijf stond een beeld van Franciscus Xaverius. Zijn feestdag was 3 december. Aal Schuitemaker-Zwarthoed herinnert zich dat haar bap het personeel op die dag een speculaaspop gaf.

Volendammers hadden de gewoonte op zondag na het middageten een knippie te doen. Het was overal goed voor! Waarschijnlijk is dit een van de redenen waarom Volendam  zo gegroeid is in inwonertal.
Jan Tuijp (Pet) herinnert zich dat de  jonge jeugd van de Ventersgracht geen last had van een tokkie doen. Veel belangrijker was dat Jan van Japie een grote tuin had met veel fruitbomen, o.a. klapbessen. Deze bessen hadden, als ze rijp waren, een aantrekkingskracht als een rode lap op een dolle stier. Als Jan van Japie ‘te kooi’ ging, sloeg de jeugd zijn slag. Jan Pet: “We vraten dan zoveel klapbessen, tot we er de bor van kregen. Na een uurtje gingen de bessen hun werk doen. Met een hand op de broek en de nodige krampen gingen we snel naar huis.”

Gezinsfoto van Klaas Schokker en Aafje Guijt
Boven v.l.n.r.  Vader Klaas, Vera,  moeder Aafie
Onder v.l.n.r. Lies, Jan, Afra, Klaas en Griet.

Op de foto Klaas Schokker (06071925/25071992), Aafie Guijt (18081927/07061995) met hun  kinderen.
Vera, overleden in 2010, gehuwd met Klaas Runderkamp
Klaas Schokker, gehuwd met Gerda Tol
Griet Schokker, ongehuwd, werkzaam in De Meermin
Lies Schokker, ongehuwd. Woont in Baarn
Jan Schokker, ongehuwd. Woont in de Driemaster
Afra Schokker, gehuwd met Thijmen Lustig 

 
Vader, Vera, moeder,
Griet, Lies en Klaas

 
Vader Vera moeder
Griet en Lies


Aafie Guijt is grootgebracht bij haar oom en tante. Begrijpelijk is dat Aafie op de Ventersgracht bleef wonen. Ze trouwde later met Klaas Schokker.

Klaas met Vera bij hem op schoot.  Griet op schoot bij haar moeder. Deze foto dateert van 1956  

 
V.l.n.r. Kees Guijt (vrijgezel), Jan Guijt, gehuwd met Nel Tol, Hennie Guijt, gehuwd met Trijn Kok (Keffer), moeder Lijst, dochter van Jan van Japie, Pietje Guijt, gehuwd met Willem Jonk, Griet Guijt, gehuwd met Jaap (Giel) Kwakman, Aafie Guijt, gehuwd met Klaas Schokker.  

Klaas en Aafie verhuisden met hun gezin in 1966 naar de Mgr. C. Veermanlaan 48. Klaas was toen een knulletje van 7 jaar. Klaas herinnert zich dat ze weg moesten van de Ventersgracht vanwege de astma van zijn vader. In combinatie met de lucht/stank van de rokerijen was dat slecht voor zijn gezondheid. Bovendien liep bij veel regen het huisje elke keer vol met water. Klaas herinnert zich dat het 6 keer voorkwam.  Het huis op de Mgr. C Veermanlaan was een duidelijke verbetering. Aanvankelijk viel de voorkeur op een woning in de Schoolstraat. Het was iets te duur. Ze kwamen fl 1.000,- te kort.  Ze vroegen toen aan Jan Waaijer of hij hen dat bedrag kon lenen. Jan Waaier gaf de fl. 1.000,- niet. Hij zei: “Dat kunnen jullie nooit terugbetalen”. Het verhaal gaat dat toen Jan Waaijer overleed, zijn geld naar de kerk ging.

 
Een van de eerste kermissen op het Europaplein met op de achtergrond de woningen aan de Ventersgracht

Klaas herinnert zich ook dat hun huisje op de Ventersgracht krachtstroom had. Met kermis stonden de woonwagens voor hun huis en namen daar stroom af.

v.l.n.r Griet, Lies en Vera. Kerst 1958 
“En zo klein en ondeugend ik was, ging ik dan naar de kassa en vroeg om kaartjes. Dan zei die man of vrouw, dan moet je eerst geld halen en dan zei ik, dan trek ik jullie stekker er uit. Dus ik had altijd vrijkaartjes.”

Duurtje Molenaar, de moeder van Klaas Schokker. Op schoot Klaas Schokker.

Het huis is later gesloopt en vervangen door een splinternieuw huis. Jan Buijs (Schaap) en Neeltje Sul trokken in 1971 in deze nieuwe woning.

Een prachtige foto van het terrein van de Firma Sterk. De roker is Dirkie Zwarthoed (Tumpie). Jaap Buijs schrijft: “Wij noemden dat 'het land van Sterk', waar diverse gebouwtjes en rookhangen stonden. Hier stond een grote koelcel, een garnalenloods, een soort kantoortje waar je zaterdags je garnalengeld kon ophalen achter een loketje. Dan zat daar ouwe Dorus Sterk  altijd met een sigaar in zijn mond. Wij konden via het land van Sterk langs de rookhangen op het terrein van Sterk naar het kantoortje lopen en dan door de poort langs het huis van (vroeger) de familie Simons en (later) Cor en Mien Maas en hun gezin  naar het Europaplein lopen. Het huis van Simons/Maas stond  in het verlengde van de Ventersgracht.
 
Het pand van Jan van Japie stond aan de Rokersgracht en tussen het land van Sterk (met een hoge muur er omheen)  en Jan van Japie liep nog de Bokkingstraat, die bij de bouw van het Havenhof deels is verdwenen. 

Volgens Kees de Boer (Pet) is dit een van de eerste rokerijtjes in Volendam op het erf van Dorus Sterk.  De familie Sterk heeft uit nostalgische overwegingen het rokerijtje tot aan het laatst laten staan, ook al stond het in de weg. Bij de sanering van het bedrijf stond het er nog steeds. Als bouwkundig opzichter van de gemeente heb ik zelf nog de eerste klap mogen geven voor de sloop. Eén zwaai met de giek van de kraan en het lag om, weg rokerij.


Cees de Wit