Hoe beleeft Peter Tol [Kip] de feestdagen in Torremolinos, Spanje?

Interview uit wintereditie 2021.

Peter Tol (Kip) woont al ruim 20 jaar in Spanje. Hij begon als medewerker in verschillende horecagelegenheden. Intussen is hij al ruim 15 jaar eigenaar van een bar in Torremolinos.

Allereerst willen we weten ‘van wie je er ientje binne?
Mijn vader was Jan Tol (de Kip), hij is geboren op het Noordeinde. Hij had vijf broers en een zus. Zijn broer Bruin was priester in Oeganda, Afrika. Zijn broer Jaap werd, omdat hij gasfitter was, ‘de gaskip’ genoemd. Mijn moeder was Trien Tol. Ze was de jongste zus van ‘ouwe Babbet’. Ik heb twee broers, Jacob en Ben. De meeste mensen in Volendam kennen Jacob, hij is al jaren vrijwilliger bij de vereniging voor gehandicapten ‘t Nest. Hij is in december 2018 Koninklijk onderscheiden als Lid in de Orde van Oranje-Nassau, met een lintje.

Hoe ben je in Spanje terecht gekomen?
Van jongs af aan wist ik het al: ooit ga ik in Spanje wonen. Op mijn 40e ben ik gestopt met café Motje. Ik ben geëmigreerd naar Torremolinos, in het zuiden van Spanje. Daar heb ik eerst vijf jaar in de Nederlandse horecagelegenheid ‘De Klikspaan’ gewerkt. In die tijd kwam ik er per toeval achter dat een bar te koop stond. Die bar heb ik overgenomen, dat is nu ruim 15 jaar geleden. In Volendam heb ik altijd in de horeca gewerkt. Bij de AmVo in ‘de bediening’ en van Café Motje ben ik zes jaar eigenaar geweest. Ook heb ik gewerkt in de viswinkel van Crelis Molenaar [van de Prop]. De laatste avond in Motje was op oudejaarsavond 2000/2001. De afscheidsavond eindigde vanwege de nieuwjaarsbrand in Volendam in een drama. Geen ideale afscheidsavond. Maar, toen ik in Málaga aankwam 20 jaar geleden kreeg ik gelijk het gevoel: ik ben thuis.

Hoe vier jij kerst?

Mijn bar is 365 dagen per jaar geopend, ook op 25 december. In de kerstperiode is het druk in de bar. Vanaf ongeveer 20 december komen de vakantiegangers naar de Costa del Sol. Toch probeer ik in die periode altijd naar Málaga te gaan om de kerstverlichting te bekijken. Die vind ik heel bijzonder, niet alleen de verlichting maar ook de sfeer. De enorme bogen die over de winkelstraat hangen hebben ieder jaar een ander thema en zijn adembenemend mooi. De versiering was enkele jaren geleden bijvoorbeeld geïnspireerd op de mooie kathedraal van Málaga. Het is een prachtig lichtspektakel. Er is ook veel livemuziek op straat, er zijn kerstmarkten en er hangt een gemoedelijke sfeer. Voor mij voelt dat echt als Kerstmis en de kerstgedachte.

Wat is een typisch kerstritueel in Spanje?

Op 24 december komen de families ’s avonds bijeen om te eten en drinken. Dat is de belangrijkste datum. Op 25 december is iedereen aan het uitbuiken en 26 december is alles weer normaal. Tweede kerstdag bestaat hier niet. Er wordt op 24 december ontzettend veel gegeten, vooral gamba’s. Zonder gamba’s is kerstavond hier gewoon niet compleet. In de bar heb ik hapjes, kerstbroodjes en zoetigheden staan. Het is een gewoonte dat je uitdeelt met Kerstmis.

Je noemde de kerstversiering in Málaga al. Breng jij de bar ook in kerstsfeer?
Ik begin altijd in de eerste week van december met het versieren van de bar. Na de feestdag Drie Koningen op 6 januari, haal ik het weer weg. Natuurlijk heb ik een kerstmuts op of ik draag zelfs een heel kerstpak. De kerstversiering brandt, op straat in Málaga en omliggende dorpen en steden, officieel vanaf de laatste vrijdag in november. Dan gaan ook de kerstmarkten open. Alles blijft branden en geopend tot 6 januari. Thuis heb ik alleen een klein kerstboompje staan, ik ben er nauwelijks.

Leeft de traditie van de kerstman en de cadeautjes (of Sinterklaas)?

Sinterklaas kennen ze hier niet. Het cadeautjesfestijn voor de kinderen is rondom de feestdag Drie Koningen ‘Los Reyes’. Op 5 januari is de intocht per boot van de Drie Koningen. Vervolgens is er een optocht met praalwagens genaamd ‘Cabalgata Reyes Magos’. De koningen gooien snoepjes vanaf de praalwagens, een beetje zoals met Sinterklaas in Nederland. ’s Avonds is het pakjesavond voor de kinderen, dan krijgen ze hun ‘smak’. Ook eet iedereen ‘roscón de Reyes’. Dat is een mierzoete tulband met stukjes fruit erop. Die stukjes fruit symboliseren de edelstenen van de koningen. Deze Spaanse tulband heb ik op 6 januari in de bar staan. Drie Koningen hoort in Spanje ook bij de kerstvakantie, het is een belangrijke feestdag en wordt uitbundig gevierd.

Wat betekent kerst voor jou?

Volop gezelligheid en voor mijn gevoel lijkt het dat de mensen aardiger zijn in die periode. Dat merk ik in de bar ook, ondanks dat Kerstmis maar één dag is. Ik merk in Spanje, ondanks of juist door de warmere temperatuur, meer van kerst dan in Nederland. Het is sfeervoller. Op elke rotonde staat wel een kerstboom ofkerstversiering, de mensen groeten elkaar een week lang met ‘Feliz Navidad’, ook in de supermarkt of op straat.

Welk onderdeel van Kerstmis in Volendam mis je?

Vroeger gingen we met alle vrienden naar een bar, dat was heel gezellig. Maar het meest bijzondere vond ik toch wel de nachtmis op kerstavond. Wij gingen met het hele gezin naar de nachtmis. Daarna aten we met de familie. Dat mis ik wel, maar mijn ouders zijn overleden en mijn broers hebben nu zelf gezinnen. Toch vind ik kerst in Spanje met 20 graden lekkerder dan in Nederland met vijf graden en regen. Ik zing liever oh palmboom dan oh dennenboom. Lacht.

Heb je contact met je familie en voelt het toch extra fijn om met de feestdagen contact te hebben en het Sint/Kerstgevoel te delen?
We hebben altijd contact met elkaar, we bellen en videobellen veel. Rond de feestdagen bel ik ze natuurlijk ook om ze ‘zalig kerst’ te wensen. Ik heb een goede band met mijn broers en neven en nichten. Ze komen graag bij me op visite. Zelf ben ik 5,5 jaar geleden voor de laatste keer in Volendam geweest. Mijn oudste neefje werd vader van een tweeling en daar ben ik op kraamvisite geweest. Ik wilde nog een keer, maar corona gooide roet in het eten. In januari ga ik waarschijnlijk weer een keer naar Volendam. Wederom op kraamvisite, want dan krijgt mijn nichtje een kindje. Ze zijn hier allemaal altijd welkom. Ik vind het heel erg gezellig als ze komen en dat weten ze.

Wil je zelf nog iets toevoegen?
Wat ik leuk vind dat er vaak Volendammers bij me langs komen in de bar. Al zitten ze in een heel andere wijk, meestal de visserswijk La Carihuela, komen ze toch even naar het centrum van Torremolinos om mij te bezoeken. Vroeger was dat alleen in de bouwvak, tegenwoordig het hele jaar door. Gezellig!